Hoe verzorg je je ogen optimaal?

1. Voorkom oververmoeidheid van je ogen

Veel mensen spenderen dagelijkse meerdere uren al starend naar een computerscherm, niet alleen voor het werk, maar meer en meer ook privé. Vergeet daarbij zeker niet te knipperen en neem regelmatig pauzes van het scherm. Een goede vuistregel om vermoeide ogen en hoofdpijn te voorkomen daarvoor is de 20-20-regel; laat minstens elke 20 minuten je ogen 20 seconden rusten door in de verte te kijken.

 

2. Eet gezond

Wortelen bevatten bètacaroteen of vitamine A wat goed is voor je ogen. Vitamine C is ook heel goed voor de ogen. Dit zit onder meer in grote hoeveelheden in vele fruitsoorten maar ook in groenten als broccoli, spruiten en paprika. Zalm, tonijn, heilbot en sardienen bevatten dan weer omega-3-vetzuren die het risico op verschillende oogziekten actief verkleinen.   

 

3. Ken je medische achtergrond

Veel oogproblemen zijn erfelijk. Indien er bepaalde ziekten in je familie voorkomen is het aangewezen om je hierop regelmatig te laten screenen.

4. Draag een zonnebril met UV-bescherming

Een lange blootstelling aan UV-licht kan erg schadelijk zijn voor je ogen. Door ze op jonge leeftijd te beschermen neemt het risico op slechter wordend zicht op latere leeftijd af. Draag daarom een zonnebril die UV-bescherming biedt (en dus niet zomaar donkere glazen heeft!). Draag de zonnebril ook als je in de schaduw zit.

5. Ga regelmatig op controle

Het is belangrijk om je ogen regelmatig door een oogarts na te laten kijken, niet alleen voor je ogen maar ook voor je algemene gezondheid. Ziekten als diabetes worden vaak eerst ontdekt tijdens een oogtest.

 

6. Verzorg je contactlenzen

Was je handen altijd grondig voordat je je lenzen in- of uitdoe om ooginfecties te voorkomen. Vervang ze ook zo vaak als opgedragen door de oogarts.

 

7. Lees niet bij weinig licht

Lezen in een donkere ruimte is vermoeiend voor de ogen. In tegenstelling tot wat vaak beweerd wordt, is het echter niet schadelijk. Toch is het best om je ogen te laten rusten wanneer ze vermoeid zijn.

 

8. Kijk nooit rechtstreeks in fel licht

Kijk bijvoorbeeld nooit rechtstreeks in de zon, want dit kan ernstige schade aan je ogen veroorzaken. 

 

9. Draag oogbescherming bij activiteiten die dat vereisen

Bij sommige sporten of werkzaamheden is het sterk aangeraden je ogen te beschermen. Draag je normaal een bril, dan zul je bij het tennissen of squashen een speciale sportbril nodig hebben. Deze zijn gemaakt van superrsterk plastic. Ook bij het gebruik van bijtende schoonmaak- of onderhoudsproducten draagt u best oogbescherming om spatten in de ogen te vermijden. Was ook altijd je handen. Tot slot is oogbescherming uiteraard ook vereist bij activiteiten als lassen of beitelen.

 

10. Behandel droge, geïrriteerde ogen

Bij het ouder worden neemt de productie van traanvocht af. Dit kan leiden tot droge, branderige of jeukende ogen. Om dat te voorkomen eet u best voldoende vitamine A (zoals meloen, wortelen en mango's). Gebruik eventueel een luchtbevochtiger om de te droge lucht in huis aan te pakken en draag een zonnebril op winderige dagen.

Wanneer een oogarts raadplegen?

Patiënten wachten vaak te lang om op consultatie te komen. Zoals bij zovele aandoeningen geeft een vroege diagnose vaak de beste kans op een effectieve behandeling.
Daarom beschrijf ik hier een aantal signalen of symptomen die - wanneer u ze bij uzelf of iemand anders herkent - erop wijzen dat een bezoek aan de oogarts aangewezen is.

Pijn in het oog en oogkas
Als je vaak vermoeide ogen hebt, dan is dit zeker een teken tot bezorgdheid. Soms kan het zijn dat je pijnlijke ogen hebt als je lange tijd in fel licht hebt gekeken, door sinusproblemen, hoofdpijn of een verkoudheid. Als deze niet de oorzaak zijn en je hebt langere tijd of regelmatig pijn aan je ogen, consulteer dan een oogarts.

Wazig zicht
Iedereen heeft in de loop van zijn leven een geleidelijke daling van het scherptezicht. De ogen zijn gemaakt van spieren en zoals alle spieren zijn ze onderhevig aan slijtage. Met de leeftijd worden onze spieren zwakker. Als je wazig zicht echter heel plots of heel ernstig optrad, maak je best een afspraak voor een oogonderzoek. Vaak kan dit echter ook gewoon het gevolg zijn van een verkoudheid, griep en hoofdpijn. In dat geval zullen de klachten na verloop van tijd vanzelf terug verdwijnen.

Regelmatig onderzoek
Oogproblemen wijzen vaak op andere gezondheidsproblemen. Onze ogen zijn vaak het doelwit van falende organen. Het is daarom zeer belangrijk om een oogarts te raadplegen op het moment dat eventuele problemen of onregelmatigheden met je ogen zich voordoen. Maar ook als u geen specifieke klachten heeft, laat u uw ogen best regelmatig nakijken. Routinematige controles moeten worden gepland om zo snel mogelijk een diagnose voor de meest voorkomende ziekten en ziekte van de ogen te kunnen stellen en de juiste behandeling te starten.

Hoe verloopt een bezoek aan de oogarts?

Als volwassene is het belangrijk dat je regelmatig je ogen laat nakijken bij oogarts. Patiënten die bij ons op controle komen zijn soms heel zenuwachtig omdat ze niet precies weten wat hen te wachten staat. Dikwijls verwachten ze zich aan allerlei pijnlijke of vervelende onderzoeken. Sommige mensen met gezichtsklachten stellen het nazicht daardoor zelfs uit.

Gelukkig is die vrees onterecht. Ik zal hier beschrijven hoe een standaard oogcontrole verloopt en dan zul je zien dat er niets is om je zorgen over te maken wanneer je een afspraak hebt op de praktijk.

Regelmatige oogonderzoeken zijn cruciaal voor het (tijdig) opsporen van o.m. glaucoom, staar en suikerziekte. Het is vooral belangrijk als je tot een risicogroep behoort of als er in uw familie veel oogproblemen voorkomen. Kinderen moeten hun ogen elke 6 maand laten nakijken. Gewoonlijk gebeurt dit tijdens het algemeen medisch onderzoek op school. Volwassenen aten hun ogen best minstens om de twee jaar nakijken en jaarlijks eens ze de kaap van de 60 gepasseerd zijn.

Kom je bij ons op een routinecontrole dan mag je je aan de volgende onderzoeken verwachten. Dit zijn de standaard onderzoeken dus in andere praktijken is dit waarschijnlijk gelijkaardig.

Gezichtsscherpte

Hoe scherp u kunt zien meten we door een kaart met cijfers en letters te projecteren op een wit scherm. De letters worden afgebeeld van groot naar klein. Je kijkt met elk oog apart. De oogarts of de assistent zal dan nagaan tot welke grootte je de tekens voldoende kunt onderscheiden.

Kleurenblindheid

Naast het opsporen van erfelijke aandoeningen, kan kleurenblindheid ook wijzen op andere gezondheidsproblemen. Het onderzoek is heel eenvoudig en gaat na of je bepaalde vormen kunt onderscheiden van hun achtergrond in een andere kleur.

Dekkingtest

Hoewel je oogarts op verschillende manieren kan controleren hoe goed je ogen samenwerken, is de dekkingtest de eenvoudigste om dit te doen.

Tijdens het onderzoek moet je je focussen op een klein voorwerp in de praktijk en één oog afdekken met je hand. Ondertussen zal de oogarts nagaan of het onbedekte oog zich even hard inspant. Als dit niet zo is kan dit wijzen op scheelheid of een meer subtiele afwijking die op termijn kan leiden tot vermoeide ogen of een lui oog. De test wordt uitgevoerd van dichtbij en van iets verder af.

De retinoscoop

Tijdens deze test word wordt het licht in de kamer grijs gemaakt en krijg je een grote letter E te zien waarop je je moet concentreren. De oogarts kijkt dan na of je netvlies gen afwijkingen vertoont.

 

De spleetlamp

De spleetlamp is een instrument dat de oogarts gebruikt om de gezondheid van je ogen na te kijken.

Met de lamp kan de oogarts de structuren van je ogen van dichtbij zien. Tijdens deze test, leg je je je kin op de lamp. De arts kijkt door een reeks van lenzen en onderzoekt elk deel van het oog afzonderlijk.
 

Daarna is je algemeen oogonderzoek afgerond. Niets om je zorgen over te maken dus. Vergeet zeker niet om een volgende afspraak vast te leggen voordat je de praktijk verlaat!

Goed voorbereid naar een oogonderzoek komen

Regelmatige oogonderzoeken zijn belangrijk voor de gezondheid van uw ogen maar ook voor uw algemene gezondheid. Door jaarlijks een bezoek te brengen aan een oogarts kun je vroegtijdig gevaarlijke ziektes opsporen. Meer informatie daarover vind je in mijn artikel van een tijdje terug: http://ooglaserblog.blogspot.be/2013/04/regelmatig-oogonderzoek-belang.html

In onze praktijk zien we veelal dezelfde vragen terugkomen. Mensen willen weten wat ze moeten door voordat ze naar ons komen voor hun oogonderzoek. Door je goed voor te bereiden zal het onderzoek vlot verlopen en kun zowel jij al patiënt als de arts er het meeste uit halen. Jij zult de juiste vragen kunnen stellen en de arts kan een meer gericht onderzoek voeren op basis van de beschikbare informatie die je hem levert.

Hier zijn een aantal dingen die je best doet voor je naar je oogonderzoek komt:

• Zorg dat je je medische voorgeschiedenis en die van je familie goed kent. Zijn er bijvoorbeeld gevallen van diabetes bekend, dan kun je dit zeggen aan de arts die dan zal extra zal letten op mogelijke aanwijzingen van diabetes tijdens het onderzoek.
• Breng een lijstje van de medicatie die u neemt mee . Vermeld alle geneesmiddelen die u neemt, zowel die op voorschrift als degene die vrij verkrijgbaar zijn.
• Stel een lijstje met vragen op die u aan de oogarts wilt stellen  en neem dit mee naar het onderzoek. Zo vermijd je dat je ons achteraf terug moet contacteren omdat je iets vergeten te vragen was. Door dit lijstje op te stellen help je de arts ook inzien met welke problemen je eventueel kampt.
• Kom uitgerust naar het oogonderzoek. Rust indien mogelijk net voor u naar de praktijk gaat of plan uw onderzoek vroeg op de dag, zodat uw zicht niet beïnvloed kan zijn door vermoeidheid of een gebrek aan energie. Voor sommige onderdelen van het onderzoek zul je je moeten concentreren dus daarvoor is het ook best dat je fris en alert bent.
• Als u een optometrist bezoekt neemt u best uw bril en ooglenzen mee. De arts kan dan uw ogen testen met en zonder de hulpmiddelen en bepalen hoe veel uw zicht afgenomen is sinds de laatste keer dat u een voorschrift voor brillenglazen en/of lenzen kreeg.
• Breng tot slot ook je identiteitskaart, je SIS-kaart en je bankkaart mee voor een vlotte afhandeling van het administratief gedeelte.

Met deze tips kom je voortaan perfect voorbereid naar je jaarlijks onderzoek.

10 feiten over je ogen die je nog niet kende

 1. Je ziet met je hersenen, niet met je ogen
Je ogen verzamelen alle benodigde informatie over het voorwerp waar je naar kijkt. Deze informatie wordt vervolgens vanuit het oog via de oogzenuw naar de hersenen gestuurd . Het zijn de hersenen die al deze informatie analyseren, zodat je het voorwerp als eindproduct 'ziet'. Dit wil niet zeggen dat je ogen geen belangrijke rol spelen. 

2. De ooglens is sneller dan elke cameralens
Net achter de pupil zit de natuurlijke lens, die als functie heeft om scherp te stellen op het voorwerp waar je naar kijkt. Kijk eens rond in de kamer en sta er eens bij stil hoeveel keer je ogen opnieuw scherpstellen. Dit gebeurt razendsnel zonder dat je je er bewust van bent. Bij een camera duurt het vaak een paar seconden seconden om de focus bij te stellen. 

3. Iedereen heeft vanaf een bepaalde leeftijd een leesbril nodig
Zelfs al ben je jonger dan 40 jaar en heb je nu een perfect zicht zicht, op een bepaald moment zul je toch een leesbril nodig hebben. Ongeveer 99% van de mensen heeft tussen de leeftijd 43 en 50 jaar een leesbril nodig. Dit komt omdat de ooglens zijn vermogen met de leeftijd langzaamaan verliest. Als je ongeveer 45 jaar oud bent begin je om dingen verder weg van je te houden om ze scherp te stellen. Je kent dit fenomeen vast wel. Let in de supermarkt maar eens op oudere mensen die de kleine lettertjes op de verpakking van een product willen lezen.

 4. Ja ogen zijn volledig ontwikkeld op je 7 jaar
 Op 7 jaar zijn onze ogen volledig ontwikkeld en fysiologisch identiek aan de ogen van een volwassene. Het is daarom van vitaal belang om een lui oog te corrigeren voordat we deze leeftijd bereiken. Hoe eerder een lui oog wordt gediagnosticeerd, hoe groter de kans dat het zal reageren op de behandeling. De ogen zijn immers nog in ontwikkeling. Na 7 jaar kan geen behandeling meer baten.

 5. Je knippert ongeveer 15.000 keer per dag
Knipperen is iets dat we automatisch doen, maar je kunt het ook bewust doen. Knipperen is een uiterst belangrijke functie van je ogen die helpt bij het verwijderen vuil op het oppervlak van je oog, door er verse tranen over te verspreiden. Deze tranen helpen om je met zuurstof te voeden en hebben ook belangrijke antibacteriële functies. Je kunt het nog het best vergelijken met de werking van de ruitenwissers op je auto. Die reinigen en verwijderen al het vuil zodat je goed kunt zien. 

6. Iedereen krijgt staar bij het ouder worden
Mensen realiseren zich niet dat katarakt (staar) niet meer is dan een normaal gevolg van het ouder worden en dat iedereen het op een bepaald punt in hun leven krijgt. Je kunt staar vergelijken met het krijgen van grijze haren; een natuurlijk proces waar je niets tegen kunt beginnen.
De gemiddelde leeftijd waarop mensen staar ontwikkelen is ongeveer 70 jaar en op uw 80ste zul je gegarandeerd staar hebben. Staar is eigenlijk een geleidelijke vertroebeling van de lens in je oog en meestal duurt het ongeveer tien jaar vooraleer behandeling nodig is. 

7. 20:20 zicht is niet het beste zicht dat je kunt hebben
Wanneer mensen de term 20:20 visie horen gaan ze ervan uit dat dit het best mogelijke is. Eigenlijk verwijst 20:20 naar het beste zicht dat een volwassene kan hebben. Als je een typische grafiek van een oogtest bekijkt is 20:20 visie meestal de voorlaatste lijn. De lijn eronder is nog kleiner dan 20:20 visie en zou betekenen dat je 20:16 visie hebt!

 8. Diabetes wordt vaak eerst ontdekt tijdens een oogtest
Mensen die lijden aan type 2 diabetes (het type dat je later in het leven ontwikkelt) weten vaak niet eens dat ze het hebben. Dit type diabetes wordt gewoonlijk opgemerkt tijdens een oogtest als kleine bloedingen van lekkende bloedvaten op de achterkant van het oog. Dit is zeker een goede reden om je ogen regelmatig te laten testen. Meer informatie over wat je ogen over je algemene gezondheid verraden vind je hier.

 9. Je ogen werken blinde vlekken weg
Bepaalde oogaandoeningen zoals glaucoom of een beroerte kunnen tot blinde vlekken in je gezichtsveld leiden. Dit zou zeer vervelend zijn ware het niet dat je hersenen en je ogen in staat zijn om deze blinde vlekken te laten verdwijnen. Dit gebeurt door de blinde vlek in het ene oog te onderdrukken en het andere oog de gaten te laten opvullen.  

 10. Je ogen wateren als ze droog zijn
Dit klinkt misschien raar maar toch is het zo. Je tranen zijn samengesteld uit 3 componenten, nl. water, slijm en vet. Als deze 3 componenten niet in de juiste hoeveelheden aanwezig zijn worden je ogen droog als gevolg. Je hersenen reageren op deze droogte door extra water te produceren en dus wateren je ogen als ze droog zijn.

Kijk op een andere manier!

Wist je dat je je zicht kunt verbeteren zonder een medische ingreep, simpelweg door jezelf een aantal goede gewoontes aan te leren? Hier mag je natuurlijk geen wonderen van verwachten maar er zijn wel degelijk goede en slechte gewoontes als het gaat om je manier van zien. Ik bespreek ze kort.
  
Bewegen = goede gewoonte
Je hoofd en je ogen veel bewegen is essentieel voor een goed gezichtsvermogen. Net zoals we textuur alleen kunnen waarnemen door onze vingers over een oppervlak te bewegen, kunnen we alleen maar goed zien door onze ogen te bewegen en randen en contrast goed waar te nemen. 
Als we naar een foto kijken zien we op elk moment maar een deel van die foto duidelijk en scherp. Je ogen scannen de foto voortdurend. Ze verplaatsen zich constant naar een ander detail zodat je brein een volledig beeld kan samenstellen. Ontspan en laat de foto op je af komen.

Staren = slechte gewoonte
Staren is de nummer één slechte gewoonte die je best snel afleert. Door te staren vermindert je gezichtsvermogen en het is belastend voor je ogen. Mensen met een goed zicht voelen een spanning en ongemak als ze langer dan een paar seconden staren. Mensen die slecht zien zijn er goed in en kunnen het zonder problemen een langere tijd volhouden.
Bij het kijken naar een foto is de hele foto in dezelfde (on)scherpte te zien. Je ogen hebben dan de neiging zich te richten op het midden en verspreiden het zicht van daaruit om het volledig beeld te kunnen zien.

Om je gezichtsvermogen te verbeteren is het ook belangrijk om het effect van je bril te minimaliseren. Draag je bril daarom alleen wanneer dat nodig is. en draag een bril met verminderde sterkte. Bij het autorijden moet je er natuurlijk wel zeker van zijn dat je gezichtsvermogen voldoet aan de wettelijke verplichting.

Van troebel naar hopelijk glashelder zicht - hoe het begon

Ik draag al een bril van toen ik nog maar zes jaar was. Ik had constant last van hoofdpijn en mijn ouders konden de oorzaak maar niet achterhalen tot ik op een dag bij de dokter een nogal opzichtige bril op m'n neus gezet kreeg.

Naarmate ik ouder werd, werden de glazen dikker en dikker tot een vriend me contactlenzen leerde kennen toen ik ongeveer zestien was. Meer dan vijftien jaar waren mijn dierbare lenzen en ik onafscheidelijk. Het ging zelfs zo ver dat mijn dokter er op een dag mee dreigde om ze van me af te nemen als ik mijn ogen niet wat meer rust zou gunnen.

De laatste twaalf jaar draag heb ik bijna altijd terug een bril gedragen. Mijn lenzen hield ik voor peciale gelegenheden of voor activiteiten waarbij lenzen nu eenmaal handiger zijn dan een bril. Probeer bijvoorbeeld maar eens een skibril over je gewone bril te zetten.

Al meer dan vier jaar speel ik met het idee om mijn ogen te laten opereren. Ik ben zo iemand die er lang over doet om een beslissing te nemen, zeker als het over iets ingrijpends gaat als je gezondheid en je zicht.

Dit jaar heb ik eindelijk beslist om de sprong in het diepe te wagen en heb ik mijn dokter om meer informatie gevraagd. Ik heb een afspraak gemaakt en samen met mijn vrouw ben ik eens gaan horen wat ze te vertellen hadden in het UZA in Antwerpen. We zijn naar huis gegaan met een hele hoop informatie. Ik was meteen ook gerustgesteld over mogelijke risico's.

Woensdag 12 juni heb ik een afspraak bij de chirurg. Ik zal hier een soort dagboek bjhouden van het verloop en mijn ervaringen.

Graag tot later.
Erik